Παρασκευή 5 Νοεμβρίου 2010

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 2ο ΠΕΚ ΑΘΗΝΑΣ (σχολ. έτος 2010-11)

ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ 1Α: Βασικές αρχές διαχείρισης σχολικής τάξης
  • προσδοκίες και επιδιώξεις των εκπαιδευτικών,
  • διαμόρφωση-διαπραγμάτευση παιδαγωγικού και διδακτικού συμβολαίου,
  • παιδαγωγικές/διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές,
  • ζητήματα συμπεριφοράς,
  • εναλλακτικά περιβάλλοντα μάθησης
  • Προσδοκίες & επιδιώξεις

Ζητήματα που απασχολούν τους νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς:
  • Η διατήρηση της «πειθαρχίας» στην τάξη.
  • Η έλλειψη ενημέρωσης γύρω από τα αναλυτικά προγράμματα και τα μαθήματα που θα διδάξουν.
  • Η κινητοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών.
  • Ο τρόπος διαφοροποίησης της διδασκαλίας για την αντιμετώπιση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
  • Η οργάνωση των μαθημάτων (σχεδιασμός, εποπτικό υλικό, προσωπικές ελλείψεις στη γνώση του αντικειμένου και των παιδαγωγικών μεθόδων), η πίεση της ύλης και η ανεπάρκεια του διδακτικού χρόνου.
  • Ο μεγάλος αριθμός μαθητών στην τάξης.
  • Ο τρόπος αξιολόγησης των μαθητών.
    Οι σχέσεις, οι συνεργασίες ή οι αντιπαραθέσεις με τους συναδέλφους και τον διευθυντή.
  • Οι σχέσεις με τους γονείς.

Βασικές αρχές διαχείρισης ζητημάτων συμπεριφοράς στη σχολική τάξη 
Ας μπούμε σε… τάξη!!!
Όλα ξεκινούν από το… σκηνικό!!!
Η διάταξη των θρανίων, το πώς είναι τοποθετημένοι οι μαθητές μέσα στη σχολική τάξη
(τα θρανία, το γραφείο του δασκάλου, η διακόσμηση…), υποδηλώνει μεθοδολογικές αρχές,
πρακτικές & εργαλεία, που χρησιμοποιεί ο δάσκαλος και θεωρείται από πολλούς παράγοντας που επηρεάζει τις διαθέσεις, άρα και τις εξελίξεις στην καθημερινή σχολική ζωή.

Μια καλή… πρεμιέρα!!!
Η συμπεριφορά και η εικόνα του εκπαιδευτικού στις πρώτες στιγμές μέσα στην τάξη διαμορφώνουν απόψεις στους μαθητές, οι οποίες, με τη σειρά τους οδηγούν σε στάσεις.

Μοντέλα δασκάλων
Ο αυταρχικός [κριτική: μειώνονται τα περιθώρια ελευθερίας κινήσεων των μαθητών και της μεταξύ τους επικοινωνίας]
Ο δημοκρατικός [κριτική: η συχνή και μεγάλη ανεκτικότητα υποβαθμίζει την έννοια της τάξης ]
Αυτός που επενδύει στην τροποποίηση της Συμπεριφοράς [κριτική: τα συστήματα επαίνου έχουν χαρακτήρα δωροδοκίας και χειραγώγησης]
Αυτός που επενδύει στις Διαπροσωπικές Σχέσεις [κριτική: συχνά οι μαθητές δε θέλουν να αναλάβουν ευθύνη των πράξεων τους]

Αυτός που εμπιστεύεται την Επιστημονική Προσέγγιση - Στρατηγικές Διαχείρισης της τάξης [κριτική: Είναι εφικτός ο συνδυασμός επιστήμης και τέχνης στη διδασκαλία;] Αυτός που υποστηρίζει τα Κοινωνικά Συστήματα [κριτική: μήπως συγχέεται ο ρόλος του δασκάλου με αυτόν ενός κοινωνικού λειτουργού;]
Αυτός που επενδύει στην Εμπειρία και τις συμβουλές των αρχαιότερων [κριτική: περιστασιακή και γενικευμένη αντιμετώπιση των ζητημάτων]

 Το παιδαγωγικό - διδακτικό συμβόλαιο
Στόχος του διδακτικού συμβολαίου είναι να διασφαλίζει το συνολικό συμφέρον της τάξης. Ένα συμφέρον που αφορά κυρίως τη μάθηση και το δικαίωμα σε αυτήν.


Όροι του Συμβολαίου
Σε οποιοδήποτε "συμβόλαιο", ισχύουν αμοιβαίες δεσμεύσεις. Ας μη διστάζουμε από την πρώτη στιγμή να ρωτάμε τους μαθητές μας τι περιμένουν από εμάς και να κάνουμε κι εμείς με τη σειρά μας σαφές τι περιμένουμε από εκέινους.
Συχνά, στο "διδακτικό συμβόλαιο", εστιάζουμε μόνο στους κανόνες που πρέπει να υπάρχουν σε μια τάξη, χωρίς να είναι σαφείς στους μαθητές μας οι λογικές που υπαγορεύουν αυτούς τους κανόνες.
Οι όροι του συμβολαίου πρέπει να είναι:
  • Αποτέλεσμα συζήτησης και συν-απόφασης.
  • Απλοί, κατανοητοί, ξεκάθαροι, λίγοι και προσβάσιμοι από όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας.
  • Χωρίς αρνητικές δηλώσεις που ισοπεδώνουν την προσωπικότητα του μαθητή. 
  • Κοινοποιημένοι στη σχολική κοινότητα αλλά και στους γονείς.

Κι όταν δεν τηρούνται οι όροι;
Η συνέπεια μπορεί να περιλαμβάνει και αναπόφευκτη αυστηρότητα, ή/και την εφαρμογή πιθανών ποινών. Οι μαθητές, ωστόσο, έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα με την ασυνέπεια ενός εκπαιδευτικού, παρά με την αυστηρότητά του.
Πώς διαχειριζόμαστε το… χάος;
Διατηρούμε την ψυχραιμία μας. Εμείς πρώτοι οφείλουμε να εφαρμόζουμε αυτό που ζητάμε από τους μαθητές μας!
Οι αντιδράσεις μας καλό είναι να εφαρμόζονται κλιμακωτά, αφήνοντας ένα εύλογο χρονικό περιθώριο ώστε να μπορούμε να διαπιστώσουμε αν λειτουργούν.


Κυρία, έξω… πλακώνονται!!!
Δεν αποφεύγουμε να συζητήσουμε για τον καβγά στην τάξη. Παροτρύνουμε τους εμπλεκόμενους μαθητές να μιλήσουν για το πρόβλημα, να εκφράσουν άποψη για τις αιτίες του και να συλλογιστεί ο καθένας το προσωπικό του κομμάτι ευθύνης. Παράλληλα, επισημαίνουμε με ποιο τρόπο οι συγκεκριμένες πράξεις ενός ή περισσοτέρων μαθητών επηρεάζουν τη συνολικότερη λειτουργία της τάξης.




Καθένας μας έχει ένα προσωπικό στυλ…
Δεν επιχειρούμε κανένα παιδαγωγικό ή διδακτικό μοντέλο, αν δεν μπορούμε να το υποστηρίξουμε.

Πόσο συχνά κάνουμε  αυτοκριτική και αυτοαξιολόγηση;

Να δούμε τη λέει και η βιβλιογραφία για όλα αυτά. Ενδεικτικά μπορείτε να συμβουλευτείτε:
1) Αναγνωστοπούλου Μ. (2005). Οι διαπροσωπικές σχέσεις εκπαιδευτικών και μαθητών στη σχολική τάξη. Θεσσαλονίκη : Κυριακίδη.
2) Wragg, E. C. (2003). Διαχείριση της σχολικής τάξης στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Αθήνα : Σαββάλας.
3) Μπίκο, Κ. (2004). Αλληλεπίδραση και κοινωνικές σχέσεις στη σχολική τάξη. Αθήνα : Ελληνικά Γράμματα.
4) Μπάμπαλης, Θ. (2005). Η κοινωνικοποίηση του παιδιού στη σχολική τάξη.   Ατραπός.

    Δεν υπάρχουν σχόλια:

    Δημοσίευση σχολίου