Θεωρήσεις στην Ιστοριογραφία

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΕΝΝΟΙΩΝ	ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ	ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΘΕΩΡΗΣΗ	ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΑ ΘΕΩΡΗΣΗ
παρελθόν	πραγματικότητα	αναπαράσταση  (διάλογος παρόντος-παρελθόντος)	οριστική απώλεια παρελθόντος (σκέψη πάνω στο παρελθόν)
ιστορικός χρόνος	ένας και γραμμικός	πολλοί και διασταυρούμενοι	ιστορικός χρόνος είναι ο χρόνος της εκάστοτε αφήγησης
σχέσεις αιτίας - αποτελέσματος	με βάση τεκμήρια και λογική επεξεργασία, χωρίς γενικεύσεις	πολυπλοκότητα αιτίων-συνδυασμός θεωρίας και πηγών	σκέψεις πάνω στην ιστορική εξέλιξη – ανάλυση αφηγηματικής δομής
πηγές - γεγονότα	οι πηγές αποτελούν τεκμήρια για τα γεγονότα	οι πηγές αποτελούν ίχνη του παρελθόντος που μετατρέπονται σε τεκμήρια μέσω  κριτικής-ερμηνευτικής διαδικασίας	οι πηγές ισοδυναμούν με ερμηνείες, με ίχνη της σκέψης πάνω στο παρελθόν
αντικειμενικότητα	δυνατή	σχετική	αδύνατη
ιστορική αλήθεια	μία και εφικτή	σχετική – πολλές «αλήθειες»	αδύνατη – τόσες ιστορικές «αλήθειες» όσες οι ιστορικές αφηγήσεις

Πηγή: Δημήτρης Κ. Μαυροσκούφης, (2005), Αναζητώντας τα ίχνη της Ιστορίας: στοριογραφία, διδακτική μεθοδολογία και ιστορικές πηγές,  Θεσσαλονίκη: Αδελφοί Κυριακίδη.